W Zakładzie Konserwacji Papieru i Skóry na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu przeprowadzane są badania na temat znajomości w Polsce materiału zwanego „papierem ryżowym”/„tsu-so” (ang. „pith paper”) i konserwacji-restauracji zabytków na tym podłożu.
Badania są prowadzone pod kier. prof. dr hab. Elżbiety Jabłońskiej i mgr Karoliny Komsta-Sławińskiej w ramach prac magisterskiej i dyplomowej.
W związku z małym rozpoznaniem zabytków na tym specyficznym podłożu, celem badania ankietowego jest poszerzenie wiedzy i zdobycie informacji o podobnych obiektach w zbiorach polskich.
Ankieta zawiera 9 pytań, a szacowany czas jej wypełnienia to ok. 10 minut.
Krótka charakterystyka „papieru ryżowego”/„tsu-so”:
Najczęściej zabytki zawierające ten materiał przyjmują formę albumów z obrazami akwarelowymi lub gwaszowymi. Pojedyncze „arkusze” cechują nieduże wymiary: około 15 cm x 20 cm, posiadają równomierną, gładką powierzchnią, są aksamitne w dotyku, kruche i delikatnie prześwitujące.
Materiał ten uzyskiwany jest z gąbczastego rdzenia łodyg rośliny Tetrapanax Papyrifer (ang. „rice paper plant”). Po uprzednim ich namoczeniu, rdzeń wypychany jest z łodyg, a następnie ścinany ostrym nożem po obwodzie rdzenia. Tak wykonane „arkusze” mają strukturę gąbczastą, komórki roślinne leżą obok siebie, jak komórki plastra miodu. Zdjęcie załączone powyżej prezentuje detal (o szerokości rzeczywistej ok. 4 cm) przedstawienia malarskiego na tym podłożu.
Dzięki swojej budowie materiał ten dobrze przyjmuje media malarskie - szczególnie farby o lekkim spoiwie (akwarele, gwasze). Malowane na nim obrazy zyskują dzięki jego właściwościom i strukturze głębię kolorów i aksamitne wykończenie, ich charakter może przypominać mieniące się skrzydła motyla.